31419 Sayılı Resmi Gazete İle Yürürlüğe Giren “Uzaktan Çalışma Yönetmeliği” İncelemesi

31419 Sayılı Resmi Gazete İle Yürürlüğe Giren “Uzaktan Çalışma Yönetmeliği”  İncelemesi

“Covid-19” salgını dolayısıyla uygulanmakta olan “Uzaktan Çalışma” iş hayatının ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Bu çalışma şekli İş Hukuku kapsamında da, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığın tarafından hazırlanan bir takım yenilikler ve düzenlemeler yapılmasını gerektirmiştir.

Bu yazımızda Uzaktan Çalışma Yönetmeliği’ni inceleyerek, bu yönetmeliğin getirdiği yeni düzenlemeleri inceleyeceğiz.

Kimleri Kapsar?

İşbu yönetmelik, “Kapsam” başlıklı 2. maddesinde de belirtildiği gibi “uzaktan çalışanları ve bunların işverenlerini” kapsamaktadır.

Ayrı İş Sözleşmesi Gerekir mi?

Yönetmeliğin 14. maddesi uyarınca İşveren ve işçi arasında bu ilişki, uzaktan çalışmaya geçiş amacıyla direkt olarak uzaktan çalışma sözleşmesi ile kurulabilir veya hâlihazırda işyerinde çalışan işçinin iş sözleşmesi, işçinin ve işverenin anlaşması halinde, uzaktan çalışma sözleşmesine dönüştürülebilir.

Sözleşme Nasıl Olmalıdır?

Sözleşmelerin akdedilmesi ile ilgili bir şekil şartı getirilmiş ve yönetmeliğin 5. maddesinde belirtildiği üzere, “uzaktan çalışmaya ilişkin iş sözleşmeleri yazılı şekilde yapılır.”

Ayrıca ilgili maddenin devamında belirtildiği üzere uzaktan çalışma sözleşmesinde; işin tanımı, yapılma şekli, işin süresi ve yeri, ücret ve ücretin ödenmesine ilişkin hususlar, işveren tarafından sağlanan iş araçları, ekipman ve bunların korunmasına ilişkin yükümlülükler, işverenin işçiyle iletişim kurması ile genel ve özel çalışma şartlarına ilişkin hükümlerin yer alması gerekmektedir.

İşçinin Talebi veya İşverenin Talimatının Uzaktan Çalışmaya Etkisi

- İşçinin uzaktan çalışmaya geçmek istemesi durumunda talebini yazılı olarak işverene bildirmelidir. İşçinin bu talebi işyerinde belirlenen usul doğrultusunda işverence değerlendirilir. İşveren tarafından işçinin işbu talebi değerlendirilirken, işin ve işçinin niteliği gereği uzaktan çalışmaya uygunluğu ile işverence belirlenecek diğer kıstaslar kullanılır ve değerlendirme sonucu otuz gün içinde işçiye talebin yapıldığı usulle bildirilir. İşçinin talebinin kabul edilmesi halinde yönetmeliğin 5. maddesinde belirtilen hususlara uygun şekilde sözleşme yapılır. Daha önceden uzaktan çalışmaya geçmiş ve bu şekilde çalışan işçi tekrar işyerinde çalışma talebinde bulunabilir. İşveren, söz konusu talebi öncelikli olarak değerlendirir. Uzaktan çalışmanın mevzuatta belirtilen zorlayıcı nedenlerle işyerinin tamamında veya bir bölümünde uygulanacak olması halinde uzaktan çalışmaya geçiş için işçinin talebi veya onayı aranmaz.

- Zorlayıcı nedenin kapsamı ise ilgili mevzuatlarda belirtildiği üzere ; işverenin kendi sevk ve idaresinden kaynaklanmayan, önceden kestirilemeyen, bunun sonucu olarak bertaraf edilmesine imkân bulunmayan, geçici olarak çalışma süresinin azaltılması veya faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulması ile sonuçlanan dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumları ya da deprem, yangın, su baskını, heyelan, salgın hastalık, seferberlik gibi durumları olarak sayılabilir. Günümüz koşulları değerlendirildiğinde, Covid-19 salgını işveren bakımından bir zorlayıcı sebep olarak değerlendirilmektedir.

Uzaktan Çalışma Esaslarına İlişkin Düzenlemeler Nelerdir?

Mekan;

Yine ilgili yönetmeliğin 6. maddesi gereğince “Gerekli olması halinde, uzaktan çalışmanın yapılacağı mekân ile ilgili düzenlemeler iş yapılmaya başlamadan önce tamamlanır. Bu düzenlemelerden kaynaklanan maliyetlerin karşılanma usulü, uzaktan çalışan ile işveren tarafından birlikte belirlenir.”

Ekipman/Malzeme;

İşçi veya çalışana sağlanacak ekipman/malzeme/iş araçlarının tedarik edilmesi konusunda 7. maddede, uzaktan çalışanın mal ve hizmet üretimi için gerekli malzeme ve iş araçlarının iş sözleşmesinde aksi kararlaştırılmamışsa işveren tarafından sağlanması gerektiği belirtilmektedir.

İletişim;

10. maddede uzaktan çalışmada iletişimin yöntemi ve zaman aralığı uzaktan çalışan ile işveren tarafından belirleneceği belirtilmiştir.

Veriler;

Önemli bir düzenleme de 11. maddede “Verilerin Korunması” başlığı altında yapılmıştır. İlgili hüküm uyarınca;

İlgili düzenleme uyarınca işverenler işçilerini, işyerine ve yaptığı işe dair elde edilen veriler bakımından ve ilgili mevzuat uyarınca işçilerin bu gizlilik politikalarına ve kanuni gerekliliklere uyumunu sağlamak amacıyla bilgilendirmelidir. İlgili veriler kişisel veriler veya iş sırları niteliğinde olabileceği için işçinin bilgilendirilmesi yerinde olacaktır.

İşyeri Güvenlik/Sağlık Önlemleri;

Çalışmanın uzaktan yapılacak olması işverenin işyeri sağlık ve önlemleri bakımından sorumluluğunu değiştirmemektedir. Yönetmeliğin 12. maddesi uyarınca işveren, uzaktan çalışanın yaptığı işin niteliğini dikkate alarak iş sağlığı ve güvenliği önlemleri hususunda çalışanı bilgilendirmekle, gerekli eğitimi vermekle, sağlık gözetimini sağlamakla ve Çalışmanın uzaktan yapılacak olması işverenin işyeri sağlık ve önlemleri bakımından sorumluluğunu değiştirmemektedir. Yönetmeliğin 12. maddesi uyarınca işveren, uzaktan çalışanın yaptığı işin niteliğini dikkate alarak iş sağlığı ve güvenliği önlemleri hususunda çalışanı bilgilendirmekle, gerekli eğitimi vermekle, sağlık gözetimini sağlamakla ve İşveren olarak çalışana sağlanan ve iş için kullanılacak ekipmanların onarımı, bakımı ve kontrolü yapılmış olarak teslim edilmeli ve çalışma süresince de ilgili ekipmanların kontrolleri sağlanmalıdır.

Dolayısıyla, 10.03.2021 tarihinde yayımlanan 34419 sayılı Resmi Gazete ile yürürlüğe giren bu mevzuat, bize uzaktan çalışma ilişkisi belli esas ve usuller altında dikkat edilmesi gereken birçok husus sunmaktadır.

Uzaktan Çalışma esasına dayalı iş ilişkisinin kurulması veya mevcut iş ilişkisinin uzaktan çalışma esasına dönüştürülmesi konusunda ihtiyaç duyacağınız uygulama örneklerine İşte Asistan E-store üzerinden ulaşabilirsiniz.

Yararlı olması dileğimizle,